علت ايجاد لكه هاي سفيد روي زباناين موضوع كاملا طبيعي است كه احساساتي شويم و حرف‌هايي بزنيم كه از گفتنشان پشيمان شويم؛ اما بعضي از افراد اين كار را بيشتر از معمول انجام مي‌دهند. شايد بعضي‌ها از پدر و مادرشان آموخته‌اند كه قبل از اينكه جملات را بر زبان بياورند، درباره آنها خوب فكر كنند. اگر شما هم هنگام عصبانيت نميتوانيد بر احساسات‌تان غلبه كنيد، بهتر است به اين دلايل مهم توجه كنيد و درباره‌شان خوب فكر كنيد:
۱. كلمات‌تان بازتاب شخصيت شما هستند
پدر و مادرمان از كودكي به ما آموخته‌اند كه ناسزا نگوييم. استفاده‌نكردن از كلمات زشت و ناسزا، فقط نشانه ادب نيست، بلكه شخصيت افراد را نشان مي‌دهد. به‌قول سعدي، «تا مرد سخن نگفته باشد عيب و هنرش نهفته باشد». پس هر آنچه بر زبان مي‌آوريد، بازتاب شخصيت شما است.
۲. كلمات قدرت دارند
بي‌شك خيلي از شما از سياست تغيير زبان آگاه هستيد. هدف از اين سياست اين است كه بار منفي را از كلمات بكاهد؛ براي نمونه، در گذشته به افرادي كه ازنظر ذهني از ديگر افراد عقب‌تر بودند «عقب‌مانده ذهني» مي‌گفتند. اين كلمه اين روزها به‌‌عنوان ناسزا كاربرد دارد و براي اشاره به چنين افرادي از اصطلاح «كم‌توان ذهني» استفاده مي‌كنيم. هدف اين كار اين است كه با استفاده از كلمات زيباتر و مثبت‌تر، از قدرت منفي آنها بكاهيم.
حتما بخوانيد: تاثير و قدرت كلمات؛ چگونه از قدرت كلمات براي پيشبرد اهداف‌مان استفاده كنيم؟
۳. كلمات مي‌توانند به افراد آسيب بزنند يا به آنها كمك كنند
همان‌طور كه قبلا گفتيم، كلمات قدرت دارند و اين قدرت مي‌تواند به افراد ازنظر احساسي يا ذهني آسيب بزند و آنها را آزار دهد. بي‌دليل نيست كه اصطلاحي مانند «زخم زبان» در فرهنگ لغات ما وجود دارد؛ زيرا با زبانمان مي‌توانيم قلب و روح ديگران را زخمي كنيم.
كلمات علاوه بر اينكه مي‌توانند آزاردهنده باشند، مي‌توانند كمك‌كننده هم باشند. پس اهميت اين نكته را فراموش نكنيد كه بايد از كلامتان به‌گونه‌اي استفاده كنيد كه به ديگران كمك كند نه اينكه آنها را آزار دهد.
۴. احساسات باعث مي‌شوند حرف‌هايي بزنيد كه منظوري از آنها نداريد
بي‌شك تاكنون برايتان پيش آمده است كه از دست كسي عصباني باشيد و چيزي بگوييد كه دلش را بشكند. بعد از اينكه آرام شديد، حتما به خودتان گفته‌ايد كه «خدايا، من چنين منظوري نداشتم.» عصبانيت باعث مي‌شود كه بخش منطقي ذهن‌تان غيرفعال شود و به احساسات‌تان اجازه مي‌دهد كنترل را به دست بگيرند. يادتان باشد كه بخش احساسي ذهن نمي‌تواند كلماتي را فيلتر كند كه بر زبان مي‌آوريد؛ درنتيجه چيزي مي‌گوييد كه از گفتن آن پشيمان مي‌شويد.
۵. ممكن است نيت طرف مقابل را اشتباه برداشت كرده باشيد
شايد از كسي ناراحت باشيد، چون فكر مي‌كنيد قصد اذيت‌كردن شما را داشته است و درنتيجه ممكن است از دستش عصباني شويد؛ اما بهتر است بدانيد كه همه قصد آزار شما را ندارند. گاهي حرف‌هايي كه مردم مي‌زنند، به‌شكلي كاملا برعكس تفسير مي‌شوند؛ پس حتما با آنها صحبت كنيد و اجازه ندهيد برداشت اشتباه، تصميم گيري و رفتار شما را تحت‌تأثير قرار دهد.
۶. شايد اغراق مي‌كنيد
وقتي به اين فكر مي‌كنيم كه فردي چيزي عليه ما گفته يا ما را ناراحت كرده است، احساس مي‌كنيم كه مي‌خواهيم منفجر شويم؛ اما اين موضوع فقط به اين دليل اتفاق مي‌افتد كه در احساساتمان اغراق مي‌كنيم. قبل از اينكه احساس انفجار كنيد، بايد همان‌طور كه در بالا گفتيم، مطمئن شويد كه منظور طرف مقابل را درست متوجه شده‌ايد يا نه.
۷. رابطه با فرد مقابل را در نظر بگيريد
شايد بتوانيد به‌راحتي از دست دوست، خواهر، برادر يا همسرتان عصباني شويد و هرچه دلتان مي‌خواهد به آنها بگوييد، اما آيا همين كار را مي‌توانيد با رئيس‌تان هم انجام دهيد؟ قبل از اينكه حرفي به زبان بياوريد، بايد رابطه‌تان با طرف مقابل را بسنجيد. علاوه بر رابطه، موقعيتي كه در آن قرار داريد هم مهم است؛ مثلا در محل كار يا مهماني كاري، بهتر است جلوي خودتان را بگيريد و اگر قرار است حرفي به رئيس‌تان بزنيد كه ممكن است او را ناراحت كند، در موقعيت مناسب آن را به زبان بياوريد.
۸. شايد خيلي سخت‌گيرانه قضاوت مي‌كنيد
خيلي از افراد قبل از اينكه تمام داستان را بشنوند، ديگران را قضاوت مي‌كنند. به‌نتيجه‌رسيدن، زود عصباني‌شدن و گفتن چيزهايي كه ممكن است اشتباه باشند، كار آساني است. اگر به‌صورت خودكار ديگران را قضاوت و محكوم كنيد، طبيعي است كه آنها هم حالت دفاعي به خود مي‌گيرند. وقتي چنين اتفاقي مي‌افتد، مكالمه به‌سمت مشاجره پيش مي‌رود.
حتما بخوانيد: چگونه قضاوت كردن در مورد ديگران را متوقف كنيم؟
۹. كلمات مي‌توانند رابطه‌ها را از بين ببرند
در رابطه، هرقدر واژگان منفي بيشتري به كار ببريد، به‌مرور زمان، رابطه‌تان را بيشتر به‌سمت نابودي مي‌كشانيد. آيا دوست داريد بقيه زندگي‌تان را با كسي بگذرانيد كه به شما ناسزا مي‌گويد و هميشه با حرف‌هايش دلتان را مي‌شكند؟ مسلم است كه نه. كلمات مي‌توانند رابطه‌تان را نابود كنند.
۱۰. كلمات مي‌توانند بر اعمال طرف مقابل اثر بگذارند
تصور كنيد كه از دختر ۱۰ ساله‌تان عصباني هستيد و بدون اينكه فكر كنيد او را چاق مي‌ناميد. اين حرف چيزي نيست كه بشود به‌آساني از آن گذشت و تأثير آن مي‌تواند تا آخر عمر با او بماند. ممكن است اين موضوع باعث شود تا اعتماد به نفس او پايين بيايد، از خود متنفر شود و حتي بخواهد خودش را زخمي كند و به خودش آسيب بزند. كلمات تأثير‌گذار هستند و مي‌توانند بر رفتار افراد اثر بگذارند.
۱۱. هرگز نميتوانيد حرفتان را پس بگيريد
وقتي حرفي را مي‌زنيد، آن حرف تا ابد وجود خواهد داشت. هيچ‌وقت نميتوانيد آن را پس بگيريد. حتما تلاش خواهيد كرد كه اين كار را بكنيد، اما فايده‌اي ندارد. تلاش براي پس‌گرفتن حرف، مانند اين است كه بخواهيد هوا را به بادكنك برگردانيد. مهم نيست چقدر تلاش كنيد؛ آن حرف‌ها تا ابد باقي خواهند ماند.
حالا بايد چه كار كنيد؟
تا اينجا فهميديم كه چرا بايد قبل از حرف‌زدن، فكر كنيم. حالا چطور مي‌توانيم اين كار را انجام دهيم؟ فكركردن قبل از حرف‌زدن، براي بعضي از افراد آسان و براي بعضي بسيار دشوار و حتي ناممكن است.
اولين كاري كه بايد انجام دهيد، اين است كه قبل از حرف‌زدن، به‌خصوص زماني كه ناراحت يا عصباني هستيد، ۵ تا ۱۰ ثانيه صبر كنيد. اگر نميتوانيد جلوي خودتان را بگيريد، بهترين كار اين است كه آن مكان را ترك كنيد. به اين صورت، از گفتن چيزي كه بعد باعث پشيماني‌تان مي‌شود، جلوگيري كرده‌ايد.
وقتي چند ثانيه صبر كرديد يا مكان را ترك كرديد، بايد به اين فكر كنيد كه آيا نكته مهمي براي گفتن وجود دارد و آيا نظرات شما مرتبط، مفيد يا كمك‌كننده هستند يا خير؛ شايد بهتر باشد چيزي نگوييد.
قبل از اينكه حرفي بزنيد، احساسات فرد مقابل را در نظر بگيريد. به اين فكر كنيد كه حرف شما چه اثري روي او خواهد داشت. به حرف‌هايي فكر كنيد كه قبلا به او گفته‌ايد. اگر حرفي زده‌ايد كه منظوري از آن نداشتيد و باعث ناراحتي او شده است، حتما مسئوليت آن را به عهده بگيريد و معذرت‌خواهي كنيد.
درنهايت، فراموش نكنيد كه هميشه بايد از گذشته درس بگيريم. همه ما تاكنون چيزهايي گفته‌ايم كه از گفتن آنها پشيمان شده‌ايم؛ اما افرادي كه هميشه از حرف‌هايشان پشيمان مي‌شوند، يك تفاوت عمده با ديگران دارند: از اشتباه‌شان درس نمي‌گيرند و راه اصلاحش را بلد نيستن
سخن آخر
اگر نميتوانيد خودتان را كنترل كنيد و وقتي عصباني مي‌شويد احساسات‌تان بر شما چيره مي‌شوند، نگران نباشيد؛ چون افراد زيادي مثل شما هستند. نكته مهم اين است كه همه ما بايد براي ايجاد تغيير مثبت در خودمان تلاش كنيم. حالا كه مي‌دانيد حرف‌هايي كه مي‌زنيد چقدر مهم هستند، بايد تلاش كنيد و خودتان را تغيير دهيد. مي‌توانيد همدلي را امتحان كنيد؛ يعني خودتان را جاي فرد مقابل بگذاريد و ببينيد حرف‌هايتان چه اثري مي‌تواند روي او داشته باشد.
شما در چنين مواقعي چه مي‌كنيد؟ آيا از آن دسته افرادي هستيد كه در عصبانيت، هرچه را كه از ذهن‌شان مي‌گذرد، بيان مي‌كنند يا از آن دسته هستيد كه مي‌توانند خودشان را كنترل كنند؟ از چه راهكارهايي براي كنترل خودتان استفاده مي‌كنيد؟